Du LịchViệt Nam

�ắk Lắk, Darlac hay �ắc Lắc (theo tiếng M'Nông: �ăk = nước; Lăk = hồ) là một tỉnh nằm ở trung tâm Tây Nguyên, phía Bắc giáp Gia Lai, phía Nam giáp Lâm �ồng, phía Tây Nam giáp �ăk Nông, phía �ông giáp Phú Yên và Khánh Hòa, phía Tây giáp Vương quốc Campuchia với đư�ng biên giới dài 70 km.
Tỉnh lỵ của �ắk Lắk là thành phố Buôn Ma Thuột, cách Hà Nội 1.410 km và cách Thành phố Hồ Chí Minh 350 km.
�ịa hình, thổ nhưỡng
�ắk Lắk có diện tích tự nhiên 13.085 km², chiếm 3,9% diện tích tự nhiên cả nước Việt Nam.
Tổng diện tích: 1.312.537 ha
�ất ở: 13.361,03 ha
�ất nông nghiệp: 478.154,7 ha
�ất lâm nghiệp: 602.479,94 ha
�ất chuyên dùng: 82.179,32 ha
�ất chưa sử dụng:136.362,01 ha
Phần lớn địa bàn �ắk Lắk thuộc sư�n phía tây nam dãy Trư�ng Sơn nên địa hình núi cao chiếm 35% diện tích tự nhiên, tập trung ở phía Nam và đông nam tỉnh với độ cao trung bình 1.000-1.200 m, trong đó có đỉnh Chư Yang Sin 2.442 m, Chư H’mu 2.051 m, Chư Dê 1.793 m, Chư Yang Pel 1.600 m.
�ịa hình cao nguyên bằng phẳng nằm ở giữa tỉnh, chiếm 53% diện tích tự nhiên với độ cao trung bình 450 m. Phần diện tích tự nhiên còn lại là vùng thấp, bao gồm những bình nguyên ở phía bắc tỉnh và ở phía nam thành phố Buôn Ma Thuột. �áng chú ý là diện tích đất đ� bazan rất lớn chiếm khoảng 1/3 diện tích tự nhiên thích hợp cho việc phát triển cây công nghiệp dài ngày như cà phê, cao su, đi�u, hồ tiêu và cây ăn quả.
Sông, hồ
Ở �ắk Lắk có mạng lưới sông suối rất dầy với một số sông chính như sông Krông H’Năng, sông Ea H'leo, sông �ồng Nai, sông SeRePốk; nhưng lớn nhất là dòng sông Serepôk dài 322 km bắt nguồn từ hai nhánh nh� là sông Krông Ana và sông Krông Nô. Dòng sông Serepôk có nhi�u thác gh�nh hùng vĩ và hoang sơ là những điểm du lịch hấp dẫn như thác Trinh Nữ, Thác �ray Sáp, thác �ray Nu, thác Gia Long, thác Bảy Nhánh... Ở �ăk Lăk có một số hồ lớn tự nhiên lớn như Hồ Ea RBin-Nam Kar, Hồ Lắk; một số hồ lớn nhân tạo như Hồ Buôn Triết, Hồ Buôn Tría, Hồ EaKao, Hồ Ea Súp thượng... Tuy là một tỉnh cao nguyên nhưng ở đây có đến trên 500 hồ nước tự nhiên và nhân tạo lớn nh� với 47.000 ha mặt nước, một ti�m năng không nh� v� phát triển chăn nuôi thủy sản. Hiện tại �ăk Lăk đang giữ kỉ lục Việt Nam v� tỉnh có nhi�u hồ nhất[cần dẫn nguồn].
Khí hậu
Do đặc điểm vị trí địa lý, địa hình nên khí hậu ở �ăk Lăk vừa chịu sự chi phối của khí hậu nhiệt đới gió mùa, vừa mang tính chất của khí hậu cao nguyên mát dịu. Song chịu ảnh hưởng mạnh nhất chủ yếu vẫn là khí hậu Tây Trư�ng Sơn.
Th�i tiết chia 2 mùa rõ rệt: mùa mưa từ tháng 5 đến tháng 10, chịu ảnh hưởng của gió mùa Tây Nam; mùa khô từ tháng 11 đến tháng 4 năm sau, trong mùa này độ ẩm giảm, gió �ông Bắc thổi mạnh.
Lượng mưa trung bình hàng năm đạt khoảng 1.600 – 1.800 mm.
�ộ ẩm không khí trung bình năm khoảng 82%.
Tổng số gi� nắng bình quân hàng năm khá cao, khoảng 2.139 gi�
Lịch sử
Tỉnh �ắk Lắk (còn ghi theo tiếng Pháp là Darlac) được thành lập theo nghị định ngày 22 tháng 11 năm 1904 của Toàn quy�n �ông Dương và tách kh�i Lào, đặt dưới quy�n cai trị của Khâm sứ Trung Kỳ. Trước đó, vào cuối thế kỷ 19, Darlac thuộc địa phận đại lý hành chính Kontum và bị thực dân Pháp nhập vào Lào.
�ến ngày 9 tháng 2 năm 1913 thì tỉnh này trở thành một đại lý hành chính trực thuộc tỉnh Kon Tum được thành lập cùng ngày. Mãi đến ngày 2 tháng 7 năm 1923 tỉnh �ăk Lăk mới được thành lập lại. Lúc mới thành lập, �ắk Lắk chưa chia huyện, tổng mà chỉ có đơn vị làng (còn g�i là buôn): ngư�i Ê �ê có 151 làng, ngư�i Bih có 24 làng, ngư�i Gia Rai có 11 làng, ngư�i Krung có 28 làng, ngư�i M'dhur có 120 làng, ngư�i M'Nông có 117 làng, ngư�i Xiêm có 1 làng. Năm 1931, trong cuộc cải cách hành chính toàn �ông Dương, tỉnh �ắk Lắk được chia làm 5 quận: Ban Mê Thuột, Buôn Hồ, �ăk Song, Lăk và M'�răk, dưới có 440 làng.
Ngày 15 tháng 4 năm 1950 Bảo �ại ban hành Dụ số 6 đặt Cao nguyên Trung phần, trong đó có �ắk Lắk, làm Hoàng tri�u Cương thổ, có quy chế cai trị riêng.
Nghị định số 356-BNV/HC/N� của chính quy�n Việt Nam Cộng hòa ngày 2 tháng 7 năm 1958 ấn định tỉnh �ắk Lắk (được ghi là Darlac) có 5 quận, 21 tổng và 77 xã:
Quận Ban Mê Thuột có 4 tổng: Ea Tam (10 xã), Cư Keh (4 xã), Cư Ewi (6 xã), �rai Sap (5 xã).
Quận Lạc Thiện (đổi tên từ quận Lăk) có 7 tổng: �ak Lieng (3 xã), Yang Lak (3 xã), Krong Ana (4 xã), Krong Bong (4 xã), �ak Phoi (2 xã), �ak Rohhyo (2 xã), Nam Ka (2 xã).
Quận M'�rak có 4 tổng: Krong Jing (2 xã), Krong Hing (3 xã), Ea Bar (3 xã), Krong Pa (4 xã).
Quận �ak Song có 2 tổng: �ak Mil (2 xã), �ak Thoc (3 xã).
Quận Buôn Hồ có 4 tổng: Cư �lieya (4 xã), Cư Kuk (3 xã), Cư Kti (5 xã), Cư �rê (4 xã).
Chính quy�n Việt Nam Cộng hòa đã tách gần như toàn bộ quận �ak Song của tỉnh Darlac, lập ra tỉnh Quảng �ức vào ngày 23 tháng 1 năm 1959. Như vậy tỉnh Darlac còn lại 4 quận. Sau đó quận M'�rak lại bị xé lẻ, một phần nhập vào tỉnh Khánh Hòa.
Ngày 20 tháng 12 năm 1963, lập thêm một quận mới tên là Phước An, quận lỵ đặt tại Phước Trạch, đến ngày 1 tháng 9 năm 1965 chuyển v� Thuận Hiếu. Sau này lại b� cấp tổng, nên chỉ còn cấp quận (4 quận) và xã.
Tỉnh �ắk Lắk của nước Việt Nam thống nhất từ năm 1976 hình thành từ hai tỉnh Darlac và Quảng �ức, có diện tích lớn thứ hai Việt Nam sau tỉnh Gia Lai-Kon Tum, gồm thị xã Buôn Ma Thuột và 5 huyện: Krông Buk, Krông Pach (tức Krông Pak), �ăk Mil, �ăk Nông và Lăk. Tỉnh chỉ lớn nhất nước khi tỉnh Gia Lai-Kon Tum tách làm đôi, khi đó �ắk Lắk diện tích 19.800 km². Số huyện tăng dần cho đến 18 huyện. Từ 1 tháng 1 năm 2004, �ắk Lắk lại được chia thành hai tỉnh: �ăk Lăk và �ăk Nông, nên số huyện giảm xuống còn 13.
�ắk Lắk là một trong số các địa danh gây nhi�u tranh cãi nhất v� cách viết, tùy theo góc độ nhìn nhận của ngôn ngữ h�c, dân tộc h�c hay xã hội h�c. Sau đây là một số biến thể của tên tỉnh: �ắc Lắc (hay dùng nhất), �ắk Lắk, �ắk Lắc, �ắc Lắk, Dăklăk, Dak Lak... (Xem thêm phần Thảo luận của bài này). Theo quy định hiện tại của Chính phủ Việt Nam, địa danh này được viết là �ắk Lắk.