Há»™i An là má»™t thà nh phố trá»±c thuá»™c tỉnh, được thà nh láºp ngà y 29 tháng 1 năm 2008 theo Nghị định số 10/2008/NÄ-CP[1] cá»§a ChÃnh phá»§ Cá»™ng hòa Xã há»™i chá»§ nghÄ©a Việt Nam. Há»™i An hiện nay đã được công nháºn là đô thị loại III, trá»±c thuá»™c tỉnh Quảng Nam.
PhÃa đông giáp biển Äông; phÃa tây giáp hai huyện Äiện Bà n và Duy Xuyên; phÃa nam giáp huyện Duy Xuyên; phÃa bắc giáp huyện Äiện Bà n, Ä‘á»u thuá»™c tỉnh Quảng Nam
Kết quả nhiá»u cuá»™c thăm dò, quan sát các di tÃch má»™ táng: Bãi Ông; Háºu Xá I, II; An Bà ng; Xuân Lâm và các di chỉ cư trú: Háºu Xá I; Äồng Nà ; Cẩm Phô I; Trảng Sá»i; Lăng Bà ; Thanh Chiêm đã cung cấp nhiá»u thông tin quý vá» thá»i Tiá»n sá» và thá»i văn hóa Sa Huỳnh muá»™n. Ngoà i di tÃch Bãi Ông có niên đại hÆ¡n 3.000 năm, thuá»™c thá»i Tiá»n sá» (Tiá»n Sa Huỳnh), các di tÃch còn lại Ä‘á»u trên dưới 2.000 năm, tức là và o giai Ä‘oạn háºu kỳ Sa Huỳnh.
Những bá»™ sưu táºp hiện váºt quý được thu tháºp từ các di tÃch khảo cổ là các loại thuá»™c vá» công cụ sinh hoạt, lao động sản xuất, chiến đấu, trang sức, tÃn ngưỡng... bằng các chất liệu gốm, đồng, sắt, đá, thuá»· tinh. Äặc biệt còn có cả những tiá»n đồng Trung Quốc: NgÅ© Thù; Vương Mãng cùng vá»›i các đồ trang sức mã não, thá»§y tinh có gốc gác từ Nam Ấn Äá»™, Sri Lanka, Trung Äông, chứng tá» cách đây 2.000 năm, dân cư ở đây đã có nghá» trồng lúa nước, khai thác thá»§y sản và là m các nghá» thá»§ công. Äồng thá»i cÅ©ng thể hiện rõ mối quan hệ giao lưu văn hóa trong nước cùng các hoạt động buôn bán vá»›i nước ngoà i, láºp nên má»™t cảng-thị sÆ¡ khai, là ná»n móng cho các cảng-thị sau nà y.
Thế kỷ 2 - Thế kỷ 15
Kế tiếp dân cư Sa Huỳnh cổ là dân cư Champa vá»›i ná»n văn hoá rá»±c rỡ, mở đầu thá»i kỳ và ng son cho má»™t Cảng-Thị hưng thịnh. Những cái tên Chiêm Bất Lao (Cù Lao Chà m), Äại Chiêm Hải Khẩu (Cá»a Äại), Cachiam cùng vá»›i những tượng đá, giếng gạch và dấu vết ná»n tháp, đặc biệt trong các di chỉ khảo cổ há»c vá»›i các hiện váºt gốm sứ Champa, Ả Ráºp, Trung Quốc; các đồ trang sức từ Trung Äông, Ấn Äá»™ và nhiá»u tà i liêu, thư tịch cổ Trung Quốc, Ả Ráºp, Ấn Äá»™, Ba Tư xác nháºn vùng Cá»a Äại xưa kia là hải cảng chÃnh cá»§a nước Champa. Vùng Lâm Ấp phố là nÆ¡i các chiến thuyá»n ngoại quốc thưá»ng ghé lấy nước ngá»t từ những giếng Champa rất ngon và trong; trao đổi sản váºt như trầm hương, quế, ngá»c ngà , thuá»· tinh, tÆ¡ lụa, đồi mồi, xà cừ.
Thế kỷ 15 - Thế kỷ 19
Tiếp nối thá»i Champa, khoảng cuối thế ká»· 15, Há»™i An đã có dân cư Äại Việt tá»›i sinh sống. Trong buổi đầu cùng vá»›i việc khai hoang, láºp là ng, ngưá»i Việt còn sáng tạo ra má»™t số ngà nh nghá» phù hợp vá»›i Ä‘iá»u kiện tá»± nhiên và xã há»™i nÆ¡i đây. Từ cuối thế ká»· 16 - thế ká»· 17, có thêm nhiá»u ngưá»i Hoa và ngưá»i Nháºt đến định cư, giúp thương nghiệp Há»™i An phát triển. Kết hợp vá»›i vị trà địa lý phù hợp, Há»™i An nhanh chóng trở thà nh má»™t thương cảng phồn thịnh trong nhiá»u thế ká»·.
Äến giữa thế ká»· 19, ná»n kinh tế Há»™i An nhanh chóng suy thoái do nhiá»u nguyên nhân bất lợi: sá»± bồi cạn, sông chuyển dòng, chÃnh sách kinh tế hạn chế cá»§a triá»u đình phong kiến. Ngay gần đó, thương cảng Äà Nẵng hiện đại do ngưá»i Pháp láºp nên đã lấn át hết vai trò cá»§a Há»™i An.
1858 đến nay
Trong suốt 117 năm kháng chiến, nhân dân Há»™i An đã kiên cưá»ng chiến đấu cho độc láºp và thống nhất cá»§a Việt Nam; tiêu biểu là phong trà o NghÄ©a Há»™i cá»§a Nguyá»…n Duy Hiệu lãnh đạo. Sau đó, có nhiá»u cuá»™c nổi dáºy, phong trà o như Duy Tân, phong trà o chống thuế, Äông Du.
Ngà y 22 tháng 8 năm 1998 Hội An được nhà nước CHXHCN Việt Nam phong tặng danh hiệu "Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân".
Há»™i An hiện tại phân chia thà nh 9 phưá»ng: Cẩm An, Cẩm Châu, Cẩm Nam, Cẩm Phô, Cá»a Äại, Minh An, SÆ¡n Phong, Tân An, Thanh Hà và 4 xã: Cẩm Hà , Cẩm Kim, Cẩm Thanh, Tân Hiệp (xã đảo nằm trên Cù lao Chà m).
Dân cư
Há»™i An trở thà nh thà nh phố và o tháng 1 năm 2008 trên cÆ¡ sở toà n bá»™ diện tÃch tá»± nhiên, dân số và các đơn vị hà nh chÃnh trá»±c thuá»™c cá»§a thị xã Há»™i An, vá»›i 6.146,88 ha, 121.716 nhân khẩu và má»™t phần nhá» huyện Äiện Bà n.
Kinh tế
Hiện nay chÃnh quyá»n sở tại Ä‘ang tÃch cá»±c khôi phục các di tÃch, đồng thá»i phát triển thà nh má»™t thà nh phố du lịch.
Nghá» truyá»n thống
Äèn lồng Há»™i An, má»™t sản phẩm thá»§ công cá»§a Há»™i An đã được Cục Sở hữu Trà tuệ Việt Nam bảo há»™ nhãn hiệu độc quyá»n từ năm 2005
Vá»›i lịch sá» phát triển lâu dà i cá»§a mình, các cư dân sinh sống ở Há»™i An đã dần dần phát triển những ngà nh nghá» Ä‘a dạng như nghá» má»™c, là m gốm mỹ nghệ, trồng rau, nghá» thuốc, là m lồng đèn.... để phục vụ nhu cầu Ä‘á»i sống cá»§a mình, đồng thá»i cÅ©ng là m nên sá»± phồn thịnh, tấp náºp cho cảng thị Há»™i An từ thế ká»· VII - cuối thế ká»· 18, đầu thế ká»· 19.
Nhằm bảo tồn những ngà nh nghá» nà y, Trung tâm văn hóa thể thao Há»™i An đã cho xây dá»±ng xưởng sản xuất thá»§ công mỹ nghệ Há»™i An tại số 9 đưá»ng Nguyá»…n Thái Há»c, là m nÆ¡i trưng bà y cÅ©ng như giá»›i thiệu quy trình sản xuất đơn giản các sản phẩm cá»§a 12 là ng nghá» truyá»n thống trong vùng. Äây cÅ©ng là má»™t trong những Ä‘iểm tham quan thu hút rất nhiá»u khách du lịch.
Là ng mộc Kim Bồng
Là ng mộc Kim Bồng thuộc xã Cẩm Kim nằm bên kia sông Hội An. Là ng Kim Bồng đã nổi tiếng rất lâu với nghỠchạm trổ, điêu khắc gỗ.
Nghá» Má»™c cá»§a Là ng có nguồn gốc từ miá»n Bắc. Qua quá trình giao lưu, các nghệ nhân má»™c Kim Bồng đã tiếp thu má»™t số nét tinh hoa cá»§a các truyá»n thống Ä‘iêu khắc chạm trổ Chiêm Thà nh, Trung Hoa, Nháºt Bản… kết hợp vá»›i tà i hoa Ä‘iệu nghệ cá»§a mình đã là m nên những sản phẩm mang đầy tÃnh mỹ thuáºt và triết há»c. Là ng vốn rất nổi tiếng vá» nghá» má»™c cá»§a mình vì hầu hết các kiến trúc cổ kÃnh cá»§a Há»™i An Ä‘á»u do bà n tay tà i hoa cá»§a cha ông há» dá»±ng nên từ những ngà y và ng son cá»§a thương cảng máºu dịch quốc tế Há»™i An.
Là ng gốm Thanh HÃ
Là ng gốm Thanh Hà vá»›i quá trình phát triển 500 năm, thế mà có lúc ngưá»i ta đã quên mất rằng Thanh Hà có nghá» là m gốm rất độc đáo. Thế nhưng vá»›i tâm huyết cá»§a những ngưá»i cao niên trong là ng, gốm Thanh Hà lại dần được phục hồi.
Nằm cách Há»™i An 3 Km vá» hướng Tây, và o thế ká»· 16, 17, Thanh Hà là má»™t ngôi là ng rất thịnh đạt, nổi tiếng vá» các mặt hà ng gốm, đất nung được trao đổi, bán buôn khắp các tỉnh miá»n Trung Việt Nam. Nghá» gốm cá»§a là ng có nguồn gốc xuất xứ từ Thanh Hóa, sau khi đã tiếp thu được má»™t số vốn luyến kỹ thuáºt thì là ng đã hình thà nh má»™t là ng gốm như ngà y nay.
Là ng rau Trà Quế
Nằm cách trung tâm Há»™i An khoảng 3 km vá» hướng Tây bắc và cách TP Äà Nẵng chưa đến 20km vá» phÃa Nam, là ng rau Trà Quế hiện có 220 há»™ gia đình là m nghá» nông nghiệp, trong đó có 130 há»™ chuyên trồng rau luân canh, xen canh trên diện tÃch 40 héc ta. Từ xưa đến nay, là ng rau Trà Quế nổi tiếng vì có trên 20 chá»§ng loại rau ăn lá và rau gia vị, đặc biệt là có nhiá»u loại rau không nÆ¡i nà o thÆ¡m ngon bằng như húng, é, tÃa tô… Khi trá»™n lẫn các loại rau và o nhau sẽ há»™i đủ 5 vị cay, chua, ngá»t, đắng, chát.
Là ng đúc đồng Phước Kiá»u
Vị trà cá»§a là ng nghá»: Nằm dá»c theo quốc lá»™ 1A, xã Äiện Phương, huyện Äiện Bà n, tỉnh Quảng Nam. Từ phố cổ Há»™i An Ä‘i khoảng 30 phút ra quốc lá»™ 1A, đến xã Äiện Phương, gần cầu Câu Lâu cÅ©.
Là ng đúc đồng Phước Kiá»u là má»™t trong số những là ng nghá» truyá»n thống nổi tiếng đất Quảng Nam.
Äi dá»c theo quốc lá»™ 1A thuá»™c địa pháºn xã Äiện Phương, dá»c hai bên đưá»ng du khách có thể nhìn thấy rất nhiá»u các cá»a hà ng trưng bà y rất nhiá»u sản phẩm cá»§a là ng nghá» rất tinh xảo và mang đầy tÃnh chất dân tá»™c.
Theo ghi chép lịch sá» (Việt Nam gia phả), là ng nghỠđược hình thà nh từ thế ká»· thứ 16, khi ông Dương Không Lá»™, quê xã Äá» Kiá»u, Tổng Bình Quân, châu Thất Truyá»n, phá»§ Tưá»ng Khánh, tỉnh Lạng SÆ¡n; Trên bước đưá»ng Ä‘i là m ăn đã đặt chân đến phá»§ Äiện Bà n khai khẩn 10 mẫu đất hoang để là m nghỠđúc đồng, đổi tên là là ng Phước Kiá»u. Và từ đó đến nà y cùng vá»›i bao biến động, thăng trầm cá»§a đất nước là ng nghá» vẫn được duy trì và phát triển cho đến ngà y nay.
Äịa danh du lịch Há»™i An
Hội An: Du Lich Viet Nam mang đến cho bạn cái nhìn tổng thể địa danh du lich Hoi An với các điểm đến được khách du lich quan tâm nhất